این پژوهش با هدف اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر سرمایه روان شناختی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان پسر مدارس شاهد شهر دزفول انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و روش نمونه برداری بصورت در دسترس، 30 نفر انتخاب شد و بصورت تصادفی در دو گروه (15 نفری کنترل و آزمایش) گمارده شد. به منظور گردآوری داده ها از مقیاس سرزندگی تحصیلی (حسینچاری و دهقانی زاده، 1391) و پرسشنامه سرمایه روان شناختی (لوتانز، 2007) استفاده شد. همچنین در طی 8 جلسه (90 دقیقه ای) به صورت یک جلسه در هفته و به مدت دو ماه، براساس پروتکل آموزشی رفتاردرمانی دیالکتیک میلر و همکاران (2007) مورد آموزش قرار گرفتند. در طول ارایه آموزش گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نداشتند و بعد از اتمام آموزش از هر دو گروه پس آزمون انجام گرفت. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام گرفت. یافته ها نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیک می تواند به طور معناداری موجب بهبود سرمایه روان شناختی با اندازه اثر 56/0 و سرزندگی تحصیلی با اندازه اثر 47/0 گردد (001/0< p). بر این مبنا براساس نتایج حاصله می توان در نظر داشت که رفتاردرمانی دیالکتیک قادر است به عنوان یک مداخله موثر برای بهبود سرمایه روان شناختی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان مورد لحاظ قرار گیرد.

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر بخشی رفتار درمانی دیالکتیک بر رضایت زناشویی در تعارض زوجینی انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه شامل 24 نفر(12 زوج) از زوجین متعارض مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 9 شهر مشهد بود که 12 نفر در گروه آزمایش و 12 نفر در گروه گواه گمارش شدند. اعضای گروه آزمایش تعداد 8 جلسه رفتاردرمانی دیالکتیک را دریافت کردند، اما برای اعضای گروه گواه مداخله خاصی ارائه نشد. قبل و بعد از اجرای مداخله، پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ توسط گروه نمونه تکمیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که در پس آزمون، رضایتمندی زناشویی آزمودنی های گروه آزمایش نسبت به آزمودنی های گروه گواه، افزایش معناداری داشته است. یافته های پژوهش مؤید این مهم است که رفتاردرمانی دیالکتیک باعث بهبود رضایت زناشویی در تعارض زوجین می شود.

مقدمه مسئله جدایی زوجین از یکدیگر به هر دلیلی که اتفاق بیفتد، می تواند تاثیرات روحی و روانی مخربی را بر اعضای خانواده بر جا گذارد که افسردگی یکی از عمده ترین این مشکلات است بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر افسردگی نوجوانان دختر تک والد مدارس متوسطه دوم شهرستان تویسرکان انجام پذیرفت. روش در این پژوهش از روش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد و جامعه آماری آن را کلیه دانش آموزان دختر تک والد متوسطه دوم شهر تویسرکان در سال تحصیلی 1396-1397 تشکیل دادند که 30 نفر از این دانش آموزان به شیوه نمونه-گیری هدفمند از بین 200 دانش آموز تک والد دارای افسردگی بر اساس ملاک های ورود به پژوهش انتخاب گردیده و به تصادف در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل جای دهی شدند برای هر دو گروه پیش آزمون، شامل مقیاس افسردگی بک به اجرا درآمد و گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت رفتاردرمانی دیالکتیکی قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. هر دو گروه مجددا پس آزمون را تکمیل نموده و نتایج از طریق تحلیل کواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نتایج نشان داد؛ رفتاردرمانی دیالکتیکی در کاهش نشانه های افسردگی موثر است و آزمودنی های گروه آزمون در مقایسه با گروه کنترل، کاهش معنی داری را در افسردگی و نشانه های شناختی و عاطفی و جسمانی آن از خود نشان داده اند. بحث و نتیجه گیری نتیجه این پژوهش نشان می دهد که می توان از این رویکرد درمانی در کاهش مشکلات شناختی و عاطفی دختران تک والد استفاده نمود و ضمن کاهش افسردگی، از بروز مشکلات رفتاری و آسیب های اجتماعی که این دختران را تهدید می نماید پیشگیری کرد.

پیش زمینه و هدف: اختلال شخصیت مرزی شایع ترین اختلال در بین اختلال های شخصیت در محیط های روان پزشکی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک و ترکیب رفتاردرمانی دیالکتیک و درمان مبتنی بر ذهنی سازی در بهبود نشانه های افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی بود. مواد و روش کار: این مطالعه نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. 45 نفر از افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی مراجعه کننده به کلینیک های روان شناختی شهر ارومیه در سال 1400 با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل (هر گروه 15 نفر) تخصیص داده شدند. برای گروه آزمایش اول 12 جلسه ترکیب رفتاردرمانی دیالکتیک و درمان مبتنی بر ذهنی سازی و برای گروه آزمایش دوم 12 جلسه رفتاردرمانی دیالکتیک اجرا شد. گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. از مقیاس شخصیت مرزی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و آمارهای توصیفی و آمار استنباطی آنکووا تحلیل شد. یافته ها: میانگین نمرات شخصیت مرزی در مراحل قبل و بعد از مداخله در گروه آزمایش اول به ترتیب 00/36 و 13/28، در گروه آزمایش دوم به ترتیب 56/35 و 20/32 و در گروه کنترل به ترتیب 73/36 و 04/36 بود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین شخصیت مرزی در گروه مداخله ترکیب رفتاردرمانی دیالکتیک و درمان مبتنی بر ذهنی سازی در مقایسه با گروه رفتاردرمانی دیالکتیک به تنهایی به طور معناداری کاهش پیدا کرده است (01/0P).

زمینه: اختلال پرخوری (BED) یک وضعیت سلامت ­ روانی جدی است که با دوره های مکرر مصرف مقادیر زیاد غذا در یک دوره کوتاه، همراه با احساس از دست دادن کنترل مشخص می شود. افراد مبتلا به BED اغلب حالت های عاطفی منفی مانند سرزنش خود و نشخوار فکری را تجربه می کنند که می تواند رفتارهای پرخوری آن ­ها را تشدید کند. رفتاردرمانی دیالکتیکی (DBT) یک رویکرد درمانی مبتنی بر شواهد است که بر توسعه مهارت های مدیریت احساسات، بهبود روابط بین فردی و تنظیم رفتارها تمرکز دارد و در جامعه حاضر مورد مطالعه قرار نگرفته است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر خودسرزنشگری و نشخوار ذهنی در مبتلایان به پرخوری بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان چاق و دارای اضافه وزن 18 تا 45 ساله مبتلا به پرخوری شهر کرج که در فاصلۀ تیر ماه 1401 تا اردیبهشت 1402 به انجمن پرخوران گمنام شهر کرج مراجعه داشته اند. انتخاب حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 40 نفر از میان زنانی که داوطلب شرکت در مداخله بودند و با رعایت معیارهای ورود به پژوهش و کسب نمره بالای پرسشنامه پرخوری به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) گمارده شدند. پس از اجرای پیش آزمون، شرکت کنندگان گروه آزمایشی، پروتکل رفتاردرمانی دیالکتیک با استفاده از کتاب رفتاردرمانی دیالکتیکی برای پرخوری و پراشتهایی روانی راهنمای عملی برای متخصصین بالینی نوشته سافر و همکاران (2009/1399) طی 9 جلسه 120 دقیقه ای به صورت گروهی دریافت کردند. سپس مرحله پس آزمون و بعد از 3 ماه مرحله پیگیری انجام گردید. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه سطوح خودانتقادی (تامسون و زوروف، 2004)، پرسشنامه پرخوری (گورمالی و همکاران، 1982) و نشخوار ذهنی (نالن هوکسما و مارو، 1991) بود. داده‏های حاصل از این پژوهش با استفاده از نرم ­افزار SPSS-27 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ­ها: نتایج نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیک در کاهش خودسرزنشگری و نشخوار ذهنی مبتلایان به پرخوری تأثیر معناداری دارد و این تأثیر بعد از گذشت سه ماه ثابت بوده است. نتیجه گیری: این مطالعه به شواهد حمایت از رفتاردرمانی دیالکتیکی برای درمان اختلال پرخوری اضافه می کند و نشان می دهد که این درمان سرزنش خود و نشخوار فکری را کاهش می دهد و این پیشرفت ها حداقل سه ماه طول می کشد. تمرکز این درمان بر پرداختن به تحریف های شناختی و بهبود مهارت های تنظیم هیجان امیدی را برای بهبودی طولانی مدت ایجاد می کند.

مقدمه: خودزنی از جمله علایم برخی از اختلالات روانشناختی است که بعضا از نوجوانی شروع می شود. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر گذشت و افسردگی دختران نوجوان دارای سابقه خودزنی شهر اصفهان انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دختران نوجوان با سابقه خودزنی که در سال 1397 به مراکز مشاوره شهر اصفهان مراجعه کرده بودند. به این ترتیب 30 دختر نوجوان به شکل نمونه گیری در دسترس با توجه به ملاک های ورود و خروج انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل گمارده شدند (هر گروه 15 نفر). آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله به ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های مقیاس گذشت بین فردی و پرسشنامه افسردگی بک پاسخ دادند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت رفتاردرمانی دیالکتیک قرار گرفتند اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و سطح استنباطی (تحلیل کواریانس چندمتغیره) تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در متغیر بخشش خود افزایش معنادار در مرحله پس آزمون داشته و در متغیر و افسردگی نیز کاهش معناداری در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل وجود داشت. نتیجه گیری: بنابر یافته های پژوهش، می توان برای یهیود گذشت بین فردی و کاهش افسردگی در دختران نوجوان دارای سابقه خودزنی، از رفتاردرمانی دیالکتیک سود جست.

مقدمه: رفتارهای تکانشی، تنظیم ­ هیجان و باورهای غیرمنطقی از متغیرهای مؤثر بر سلامت روان دانش­ آموزان هستند. رفتاردرمانی شناختی و دیالکتیک، رویکردهایی کارآمد جهت کاهش اختلالات رفتاری نوجوانان می­ باشند. پژوهش حاضر، با هدف مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی شناختی و رفتاردرمانی دیالکتیک بر رفتارهای­ تکانشی، تنظیم هیجان و باورهای غیرمنطقی دانش­ آموزان دختر مقطع متوسطه انجام شد. مواد و روش ­ ها: جامعه آماری این پژوهش نیمه­ آزمایشی، کلیه دانش­ آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان رامسر در سال تحصیلی 96-1395 بودند. تعداد 45 نفر به روش نمونه­ گیری تصادفی خوشه­ ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه­ های مداخله و کنترل قرار گرفتند (15 نفر در هر گروه). گروه­ ها، پرسشنامه­ های تکانشوری، باورهای­ غیرمنطقی و تنظیم هیجان را در مراحل پیش­ آزمون، پس­ آزمون و پیگیری تکمیل کردند. گروه­ های آزمایشی 8 جلسه 90 دقیقه­ ای رفتاردرمانی شناختی و دیالکتیک دریافت کردند و گروه کنترل، مداخله­ ای دریافت نکرد. داده­ ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه­ گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شدند. یافته ­ ها: نمرات پس­ آزمون رفتارهای تکانشی و باورهای غیرمنطقی در گروه­ های­ رفتاردرمانی شناختی و رفتاردرمانی ­ دیالکتیکی نسبت به پیش­ آزمون به طور معنی­ دار کاهش یافت (001/0p<). نمرات پس­ آزمون تنظیم هیجان گروه­ رفتاردرمانی شناختی و رفتاردرمانی دیالکتیکی نسبت به پیش­ آزمون افزایش معنی­ دار نشان داد (001/0p<) که این تأثیرات در مرحله پیگیری نیز تداوم داشت. نتیجه ­ گیری: رفتاردرمانی شناختی و رفتاردرمانی دیالکتیکی می­ توانند به عنوان درمان­ های مؤثری برای کاهش رفتارهای تکانشی، باورهای غیرمنطقی و بهبود تنظیم هیجان در دانش­ آموزان دختر مورد استفاده قرار گیرند و تفاوتی بین آن ها از این جهت وجود ندارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

هدف پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر دشواری تنظیم هیجانی و پرخاشگری نوجوانان دختردارای علایم افسردگی انجام شد. مواد و روش ها روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل نوجوانان دختر با علایم افسردگی مراجعه کننده به مراکز مشاوره آموزش و پرورش شهر بابل در سال تحصیلی 1401-1400 بود. در این پژوهش تعداد 30 نوجوان دختر با علایم افسردگی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه جایدهی شدند (15 نوجوان در گروه آزمایش و 15 نوجوان در گروه گواه). نوجوانان حاضر در گروه آزمایش رفتاردرمانی دیالکتیک (10 جلسه) را طی 10 هفته (90 دقیقه ای) دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه افسردگی نوجوانان (کوتچر، 2002)، پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان (گرتز و رومر، 2004) و پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) بود. داده ها به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی توسط نرم افزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نتایج نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیک بر دشواری تنظیم هیجانی (0001>P؛ 60/0=Eta؛ 50/42=F) و پرخاشگری (0001>P؛ 53/0=Eta؛ 83/31=F) نوجوانان دختردارای علایم افسردگی تاثیر دارد. نتیجه گیری بر اساس یافته های حاصل از پژوهش حاضر، رفتاردرمانی دیالکتیک با بهره گیری از تکنیک های تحمل پریشانی و پذیرش، خودتنظیمی هیجانی، ذهن آگاهی وارتباط موثر می تواند به عنوانی رویکردی موثر در جهت کاهش دشواری تنظیم هیجانی و پرخاشگری نوجوانان دختر با علایم افسردگی مورد استفاده قرار داد.